บาร์เทิลบี เฮอร์แมน เมลวิลล์ พัจนภา เปี่ยมศิลปกุลชร แปล

บาร์เทิลบี  เฮอร์แมน เมลวิลล์  พัจนภา เปี่ยมศิลปกุลชร แปล สำนักพิมพ์สมมติ พ.ศ. ๒๕๕๑ มี ๑๔๐ หน้า
งานเขียนของ เฮอร์แมน เมลวิลล์ นอกจาก Moby - Dick วาฬยักษ์อันโด่งดังแล้ว เรื่องสั้น Bartleby the Scrivener นับเป็นอีกเรื่องที่สำคัญ กล่าวได้ว่า สรรนิพนธ์รวมเรื่องสั้นอเมริกันจำเป็นต้องรวมเรื่องนี้ไว้เสมอ

วาทะอุโฆษของบาร์เทิลบี ที่ว่า I would prefer not to, ถูกถ่ายทอดผ่าน 'ข้าพเจ้า' ที่เป็นผู้เล่าเหตุการณ์ทั้งหมดตั้งแต่แรกเห็นบาร์เทิลบี ข้าพเจ้าบรรยายว่า บาร์เทิลบี "แต่งกายสุภาพทว่าดูหม่นหมอง ภูมิฐานทว่าน่าสงสาร บุคลิกอ้างว้างโดดเดี่ยวของเขาดูเกินกว่าจะเยียวยา!"

"ผมไม่ประสงค์จะทำ" -- "ผมไม่ประสงค์จะบอก" -- และ "ผมไม่ประสงค์จะไป" คือวลีที่บาร์เทิลบีพูดเสมอกับตัวละครที่แทนตัวเองว่าข้าพเจ้า การปฏิเสธของบาร์เทิลบีสร้างความงุนงงต่อผู้คนที่อยู่รอบ มันเป็นการยืนกรานปฏิเสธอย่างไร้เยื่อใย ทว่านิ่มนวล ในสิ่งที่ตนเองยึดถือ

พฤติกรรมอันน่าพิศวงของบาร์เทิลบี หากดูผิวเผิน อาจเป็นเรื่องไร้สาระหาเหตุผลไม่เจอในแก่นสาร ทว่าความแปลกประหลาดชวนตั้งคำถามเหล่านี้นี่เอง ที่ทำให้เรื่องสั้นเรื่องนี้ยังคงเป็นที่ต้องการของผู้อ่านมาตลอดระยะเวลาที่มันปรากฏตัวขึ้นตั้งแต่ปี ค.ศ.1853

ทดลองอ่าน บทกล่าวตาม โดย ปราบดา หยุ่น
คลิก บาร์เทิลบี ตัวละครอมตะในโลกวรรณกรรม

"อนิจจา บาร์เทิลบี! อนิจจา มนุษยชาติ!"
"บาร์เทิลบี" ป็นเรื่องสั้นขนาดยาวของ "เฮอร์แมน เมลวิลล์" นักเขียนอเมริกันผู้สร้างตำนานแห่งวาฬยักษ์นาม "โมบี ดิค" เสียงเล่าในเรื่องบาร์เทิลบีเป็นของเอกพจน์บุรุษที่หนึ่ง ในฉบับภาษาไทยใช้ว่า "ข้าพเจ้า" เขาประกอบอาชีพทนายความอยู่ในมหานครนิวยอร์ก ย่านวอลล์สตรีท เขาเชื่อมั่นว่าความง่ายคือวิถีชีวิตที่ดีที่สุด "The Easiest Way of Life is the Best" เขาจึงเป็นทนายความผู้ไม่เคยว่าความ (เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหา) แต่ทำมาหากินโดยรับทำเอกสารสัญญาต่าง ๆ มีลูกจ้างสามคน เขาเป็นนายจ้างที่ดี ธุรกิจของเขาเจริญรุ่งเรือง งานล้นมือ เป็นเหตุให้ต้องประกาศหาผู้ช่วยให้มารับหน้าที่คัดลอกเอกสาร ผู้ที่สมัครเข้ามารับหน้าที่นี้คือ "บาร์เทิลบี" ชายหนุ่มผอมซีด เงียบขรึม ไม่สนทนาวิสาสะกับใคร วัน ๆ เอาแต่คัดลอกเอกสารตั้งแต่เช้าจนเย็น ไม่เคยออกจากออฟฟิศ กินคุกกี้รสขิงซึ่งเด็กในที่ทำงานซื้อมาให้เป็นอาหารประทังชีวิต เวลาว่างไม่เคยอ่านหนังสือ เอาแต่ยืนมองกำแพงตึก..

เรื่องสั้นขนาดยาวชิ้นสำคัญของผู้เขียน ‘โมบี ดิ๊ค’ อันลือลั่น มีหลักฐานเป็นพยานยืนยันครั้งแล้วครั้งเล่า ว่ามันเป็นชิ้นงานที่ได้รับการคัดเลือกจากผู้รู้ด้านวรรณกรรมสากล ให้ผงาดอยู่ในสารบบเรื่องสั้นคัดสรร ผลงานนักเขียนอเมริกัน ตลอดมา

‘บาร์เทิลบี’ ปรากฏตัวต่อชาวโลกเมื่อปี ค.ศ.1853 หรือสมัยกลางศตวรรษที่ 19 หากต้องรอเวลาอีกกว่าห้าสิบปี จึงค่อยถูกค้นพบจากนักอ่านรุ่นหลัง ตามมาด้วยการตั้งข้อสังเกตเชิงวินิจฉัยอย่างหลากหลายไม่จบไม่สิ้นตราบถึงปัจจุบัน กระนั้นเสียงส่วนใหญ่ต่างเห็นพ้องต้องกัน ว่าชายหนุ่มแต่งกายภูมิฐานเรียบร้อย แต่ก็บรรจุความหมองหม่นระคนน่าสงสารเอาไว้ ภายใต้บุคลิกอ้างว้างโดดเดี่ยวเกินจะเยียวยา นาม ‘บาร์เทิลบี’ นั้น ดูแล้วไม่ใช่มนุษย์ประเภทเดียวกันกับชาวโลกส่วนใหญ่แน่ๆ