เจ้าจันทร์ผมหอม นิราศพระธาตุอินทร์แขวน มาลา คำจันทร์

เจ้าจันท์ผมหอม นิราศพระธาตุอินทร์แขวน ชื่อย้าวยาวแถมสร้างความสับสนให้แก่ผู้อ่านหรือผู้อ้างอิงถึง เพราะ เจ้าจันท์ ใช้ทอทหารการันต์ แต่ อินทร์แขวน ใช้ทอทหารกับรอเรือการันต์ ทั้งนี้เพราะ เจ้าจันท์ ในเรื่องใช้คำว่า จันทะ ในภาษาบาลีมาตั้งเป็นชื่อ แต่ อินทร์แขวน ใช้ อินทระ แบบสันสกฤตตามขนบนิยมของภาษาไทยปัจจุบัน

มาถึงปี พ.ศ.นี้ กลุ่มไสเลนทร์ ไม่รู้ยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ คงไม่มีใครออกมาคัดค้านอีกแล้วว่าวรรณกรรมเรื่องนี้ไม่ใช่นิยาย เรื่องนี้ได้รางวัลซีไรต์ ปี พ.ศ. ๒๕๓๔ คิดดูก็ใจหาย ผ่านไปแวบเดียวก็ล่วงเวลามายี่สิบกว่าปี อันนี้ละหนอ คำคนเฒ่ากล่าวว่า ชาติ ชรา พยาธิ มรณะ มันบ่อรอไผ มันทำงานของมันตลอดเวลา ให้ความเที่ยงธรรมเสมอกันทุกผู้ทุกคน

เรื่องเจ้าจันท์ฯนี้มักมีคนถามว่าเอามาจากเรื่องนางผมหอมใช่ไหม ไม่ใช่หรอก ผมคิดแต่งขึ้นเอง หยิบจับเอาจากความรู้สึกบางประการเกี่ยวกับผู้หญิงในประวัติศาสตร์มาเคล้าคละปะปนกับตำนานพระธาตุอินทร์แขวนที่เคยได้ยินย่ายายเล่าให้ฟังสมัยเป็นเด็ก พระธาตุอินทร์แขวนอยู่ไกลแสนที่แดนฟ้าหลั่ง อยู่ที่ไหนก็ไม่รู้ ตอนเขียนก็ไม่รู้รู้แต่ว่ามันลี้ลับอย่างเมืองลับแล รู้แต่ว่าอยู่ในประเทศพม่า พิกัดอะไรเส้นรุ้งเส้นแวงที่เท่าไรอันนี้ไม่รู้ รูปร่างหน้าตาเป็นอย่างไรก็ไม่เคยเห็นของจริง เคยเห็นแต่ซองยาผงแดงพม่าตราพระธาตุอินทร์แขวนเท่านั้น

ถ้ารู้ทั้งหมด ขึ้นช้างลงม้า บุกป่าฝ่าดงจนพบของจริง คงจินตนาการไม่ออก

สุดท้ายนี้ไม่รู้จะบอกเล่าอะไรอีกแล้ว ดูเหมือนเราจะอยู่กับความไม่รู้ตลอดเวลา.