ชาวนากับความเปลี่ยนแปลง สำรวจองค์ความรู้ การเปลี่ยนแปลง เศรษฐกิจข้าว และการปรับตัวของชาวนาไทย ใน ทศวรรษ ๒๕๔๙-๒๕๕๙ ดย สุภา ใยเมือง, วีระ หวังสัจจะโชค, มณีรัตน์ มิตรปราสาท, เกียรติศักดิ์ ยั่งยืน

ชาวนากับความเปลี่ยนแปลง สำรวจองค์ความรู้ การเปลี่ยนแปลง เศรษฐกิจข้าว และการปรับตัวของชาวนาไทย ใน ทศวรรษ ๒๕๔๙-๒๕๕๙ ดย สุภา ใยเมือง, วีระ หวังสัจจะโชค, มณีรัตน์ มิตรปราสาท, เกียรติศักดิ์ ยั่งยืน สำนักพิมพ์ส.ก.ว. พ.ศ.๒๕๖๑ มี ๑๙๓ หน้า
ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองและเศรษฐกิจ ภายใต้บริบทโลกาภิวัตน์ในช่วงทศวรรษที่ 21 ชาวนาไทยมีการตอบสนองและปรับตัวอย่างมีพลวัตในรูปแบบที่หลากหลายแม้ในภาวะรวมจะมีลักษณะคล้ายกัน แต่ก็มีมิติที่ต่างกันตามละภูมิภาคและภูมินิเวศ

หนังสือ ชาวนากับการเปลี่ยนแปลง: สำรวจองค์ความรู้การเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจข้าว และการปรับตัวของชาวนาไทยในทศวรรษ 2549-2559 พยายามจะตอบคำถามใน 3 ข้อสำคัญ

1. สถานะความรู้ของการปรับตัวของชาวนาในเรื่องการผลิตและตลาดข้าว ภายใต้การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างการผลิตและตลาดข้าว สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม เป็นอย่างไร
2. สถานะความรู้ดังกล่าว ยังมีช่องว่างความรู้อะไรบ้าง และมีความรู้ใดที่ต้องการพัฒนาต่อยอด
3. ความร่วมมือกับนักวิชาการในการพัฒนาความรู้ต่อการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างการผลิตข้าวและปรับตัวของชาวนาไทยควรเป็นอย่างไร

หรือกล่าวอย่างง่ายได้ว่า หนังสือเล่มนี้พยายามค้นหาว่า “เราเคยรู้อะไร” และ “อยากรู้อะไรเพิ่มเติม” เกี่ยวกับการปรับตัวของชาวนาไทย
1. บทนำ
1.1 ที่มาของหนังสือ
1.2 ปัญหาของชาวนา: ความเป็นมาและความสำคัญ
1.3 กรอบความคิดเรื่องการปรับตัวของชาวนา
1.4 กรอบการศึกษาทบทวนความรู้การเปลี่ยนแปลงและการปรับตัวของการผลิต และการตลาดข้าวไทย

2. ชาวนากับความเปลี่ยนแปลง
2.1 การเผชิญหน้ากับความเปลี่ยนแปลง
2.2 การปรับตัวของชาวนา

3. เศรษฐกิจข้าวกับการปรับตัวของชาวนา
- เศรษฐกิจข้าวกับความไม่แน่นอน: การเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง
การตลาดข้าวของไทยในทศวรรษ 2550-2560
- การปรับตัวของชาวนาไทยท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงการตลาดข้าว
- บทสรุป: การปรับตัวของชาวนาท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของการตลาดข้าว

4. นโยบายข้าวกับการปรับตัวของชาวนา
- การเมืองและนโยบายข้าวกับปัญหาของชาวนา
- การเปลี่ยนแปลงนโยบายข้าวของรัฐไทย

5. วิถีการผลิตกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมชาวนาและเทคโนโลยี
- การปรับตัวของชาวนาว่าด้วยเรื่องของ “วิถีการผลิต”

6. บทสรุปความรู้เรื่องการปรับตัว: ก้าวต่อไปของการศึกษาเรื่องชาวนา
- องค์ความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงการผลิต การตลาด และนโยบายข้าว ต่อการปรับตัวของชาวนา: สิ่งที่เรารู้ และสิ่งที่เรายังไม่รู้
- เครือข่ายความร่วมมือในการพัฒนาความรู้เรื่องข้าวและการปรับตัวของชาวนา
- บทสังเคราะห์ช่องว่างทางความรู้เรื่องการปรับตัวของชาวนาไทย
- ข้อเสนอโจทย์และกระบวนการวิจัยในอนาคต: ความรู้เกี่ยวกับการปรับตัวของชาวนา